گروه بورس کالا – طیبه شهبازی: بازار قراردادهای آتی سکه یک هفته گذشته را در شرایطی پشت سر گذاشت که انتخابات، تغییرات قیمت اونس جهانی، تغییرات قیمت ارز و نوسانات حجم معاملات در بازار مهمترین فاکتورهای موثر بر این بازار به حساب میآمدند. با این حال قیمت اونس جهانی در محدوده هزار و 386 دلار در روز دوشنبه کار خود را آغاز کرد و در پایان روز پنجشنبه به قیمت هزار و 370 دلار رسید.

اونس در روز سهشنبه در ساعاتی از معاملات بورسهای جهانی به کمترین قیمت خود یعنی هزار و 369 دلار هم رسید. متناسب با این تغییرات در کشور ما نیز بهای طلا در بازار آتی روند کاهشی را تجربه کرد، هر چند این روند کاهشی ناگهان از روز چهارشنبه برگشت و تا پایان روز پنجشنبه ادامه یافت، اما تعدیل شد. این در حالی بود که حجم معاملات در روزهای اول هفته گذشته اصلا قابل قبول نبود تا جایی که حجم قراردادها به زحمت از 2 هزار قرارداد تجاوز میکرد، اما ناگهان ورق برگشت و معاملات با 4 تا 7 هزار قرارداد نیز ادامه یافت. برخی از فعالان بازار که با خبرنگار «دنیای اقتصاد» گفتوگو کردهاند معتقدند بورس کالا اجازه نمیدهد معاملات آتی روند طبیعی خود را طی کند و در نتیجه شاهد روند کنونی در بازار هستیم که در آن رکود بر بازار و معاملات حاکم است.
تحلیلگران دو عامل را در این مورد مطرح میکنند؛ نخست مشکلات ساختاری معاملات بورس آتی که پیش از این مورد بررسی قرار گرفته است و دوم افت نسبی بازار سهام در روزهای اخیر که به سوق نقدینگی به بازار آتی منجر شده است، به طوری که با فرارسیدن فصل مجامع شرکتهای بورسی آهنگ خروج از سهامداری شرکتها کمی تندتر از قبل شده و مخصوصا آنکه سهام پتروشیمیها نیز از ثبات کافی برخوردار نیست و ورود و خروج به این بازار افزایش یافته است. با این توضیحات انتقال مقادیری نقدینگی به بازار طبیعی است.
البته این در حالی است که روند بازار در کل کاهشی است و افزایشهای مقطعی بازار را نمیتوان به حساب صعود قیمتها گذاشت. این موضوع در بازارهای جهانی نیز در مورد اونس قابل ذکر است، به طوری که میل طلای جهانی به کاهش قیمتها است و دلیلی ندارد در این شرایط که اخبار آمریکا مثبتتر از گذشته بوده و دلار روند صعودی دارد و تورم رو به کاهش نهاده، احتمال افزایش قیمت در بازار به صورتی پایدار مطرح باشد. در این شرایط طبیعی آن است که اونس کاهشی باشد و افزایشهای مقطعی را نیز تجربه کند.
در بازار داخل طی هفته گذشته پیش بینیها بیشتر انتظار بازار برای نتایج انتخابات بود که با کاهش اونس و ثبات دلار همراه شده بود. البته دلار در بازار در مقایسه با قبل با افزایش همراه بود، ولی در طول هفته نوسانات قیمت در محدوده مشخصی بود. به عقیده فعالان بازار از طرفی هنوز حباب سکه بالا است. در عین حال بازتاب کاهش مداوم اونس در بازارهای جهانی عاملی است که طبعا و منطقا باید به نگرانی سرمایهگذاران در بازارهای آتی و نقدی سکه منجر شود که این موضوع را کم و بیش در یک هفته گذشته شاهد بودیم.
در بازار ارز البته انتشار شايعاتي از احتمال انحلال اتاق مبادلات ارزی به افزایش شدید تغییرات در این بازار منجر شد که این موضوع البته در آخرین مبادلات آتی تا حد زیادی فروکش کرد. با این حال معاملات امروز بازار قراردادهای آتی سکه که اولین معاملات پس از پایان انتخابات محسوب میشود بستگی مستقیم با تصمیماتی دارد که به زودی در صحنه اقتصادی کشور گرفته خواهد شد. در این بین نکته قابل توجه دیگر آن که پیش بینیهای فعالان بازارهای کالایی و گفتوگوهایی که در مجمع عمومی بانک مرکزی در هفته گذشته منتشر شد حکایت از احتمال افزایش قیمت ارز دارد. این در حالی است که به نظر نمیرسد هنوز بازار این موضوع را در محاسبات خود لحاظ کند. فعالان بازارهای کالایی میگویند با تحریمهایی که در صنعت پتروشیمی اتفاق افتاده، ممکن است ارز حاصل از فروش این محصولات کاهش یابد و این مساله بیش از پیش بر ذخایر ارزی اثر بگذارد.


با این حال احتمال آنکه قیمت ارز و آتی سکه افزایش یابد بالا است؛ مگر آنکه کاهش اونس جهانی به حدی باشد که این موضوع را پوشش دهد یا سیاستهای جدید ضدتحریمی که به کاهش تحریمها و جلوگیری از بروز تهدیدهای جدید ميانجامد اتخاذ شود. با این حال بانک مرکزی در تصمیم جدیدی، به منظور جلوگیری از آربیتراژ ارز و برای کنترل بیشتر این بازار، انتقال ارز از سرزمين اصلی به مناطق آزاد تجاری- صنعتی را ممنوع اعلام کرد. چنین تصمیمی در شرایطی که کمبود ارز در بازار میتواند موجب بالا رفتن قیمت آن شود، تا حدودی کنترلکننده است. در این مورد به گفته برخی کارشناسان بازار آتی سکه، اين اقدام که با هدف کنترل قاچاق و همچنین کنترل بازار ارز در شرایط فعلی صورت میگیرد از دلايل ريزش قيمتها است.
این در حالی است که کارشناسان اقتصادی به رکود تولید و مسکن به عنوان دو عامل مهم در تعیین تکلیف تقاضا در بازار اشاره میکنند و معتقدند: بازار سهام نیز ممکن است تاحدی سکه آتی را هدایت کند. البته گفته میشود امید سرمایهگذاران تا حدودی به بازار سکه نقدی بیشتر است؛ چراکه مسیر قیمتی آن در مدت اخیر به دلیل نوساناتی که داشته، جذابتر از سایر بازارها است.
این در شرایطی است که حباب سکه در بازار تهران در روزهای میانی هفته گذشته کوچکتر شد و قیمت سکه نقدی مسیر اونس طلا را در پیش گرفت و در عین حال اختلاف بهای سکه آتی و نقدی نیز به ترتیب در روزهای هفته گذشته کاهش یافتند و به هم نزدیک شدند. یکی از دلایل عمده این امر، کاهش قیمتهای جهانی است که طبیعتا قیمتها را در بازار داخل به سمت نزول هدایت میکند، اما قیمت ارز این روند را کنترل کرده و در نتیجه قیمتها محتاطتر کاهش مییابند. از طرفی در هفته گذشته، دلیل ریزش قیمتها در بازارهای دلار، سکه نقدی، ارز و سکه آتی، خبرهای انتخاباتی در کشور بود.
در روزهای آخر هفته گذشته اما روزهای صعود بازار قراردادهای آتی سکه بود، به طوری که در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه شاهد حرکت افزایشی قیمت به تناسب افزایش بهای نقدی سکه در بازار تحتتاثیر فضای روزهای پایانی انتخابات بودیم. افزایش قیمتها در روز چهارشنبه در دو هفته گذشته بالاترین میزان تغییر بود؛ به طوری که به طور میانگین تغييرات سه سررسید به 3 درصد رسیده بود. این در حالی است که این تحرکات انتظاری و روانی در بازار آتی در سایر بازارها نیز از جمله مسکن، سهام و کالایی مشهود بود و از نظر تحلیلگران بازار این وضعیت عادی است. با این حال فرارسیدن اعیاد شعبانیه نیز در این افزایش قیمتها بیتاثیر نبودند به طوری که تقاضا در بازار نقدی ناگهان افزایش یافت و بازار آتی را نیز با خود همراه ساخت. همین موضوع عاملی شد که حجم معاملات نیز افزایش یابند.
در هفته پیش رو نیز آغاز معاملات شهریور و تحویل سکههای خرداد را شاهد خواهیم بود؛ به طوری که بر اساس اطلاعیه بورس کالا ﻗﺮاردادﻫﺎی آتی شهریور ماه در روز دوشنبه هفته جاری و در اوﻟﻴﻦ روز ﻣﻌﺎﻣﻼتی، ﺑﺪون ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤتی، ﺑﺎ دوره ﮔﺸﺎﻳﺶ ﺑـﻪ ﻣـﺪت 30 دﻗﻴﻘﻪ در اﺑﺘﺪای ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼتی آﻏﺎز و ﺑﺎ دوره ﻋﺎدی ﻣﻌﺎﻣﻼتی و اﻋﻤﺎل ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤﺖ روزاﻧﻪ اداﻣﻪ میﻳﺎﺑﺪ. ﻗﻴﻤـﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﻗﺮارداد آتی، ﻫﻤﺎن ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺸﻒ ﺷﺪه در ﺣﺮاج ﺗﻚ ﻗﻴﻤتی ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﺣﺪ ﻧﻮﺳﺎن ﻗﻴﻤﺖ روزاﻧـﻪ ﺑـﺮای اداﻣﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼت در ﺣﺮاج ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺪیهی اﺳﺖ در ﺻﻮرت ﻋﺪم اﻧﺠﺎم ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در ﺣـﺮاج ﺗـﻚقیمتی، ﻗﺮارداد آتی ﻣﺘﻮﻗﻒ و ﻣﺠﺪدا ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ، روز ﻛﺎری ﺑﻌﺪ ﺗﻜﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.




افت ارزش دلار بهای طلا را تقویت کرد
در پی تداوم نااطمینانیها به کاهش یا پایان اجرای طرح محرکه اقتصادی آمریکا شاخصهای سهام آسیا کاهش یافت و افت ارزش دلار آمریکا قیمت جهانی طلا را تقویت کرد.
بانک مرکزی ژاپن در نشست روز سه شنبه خود سیاستهای پولی را بدون تغییر حفظ کرد و گسترش نداد. روز دوشنبه موسسه اساندپی از چشمانداز مثبت آمریکا خبرداد که این امر نشانهای از کاهش میزان خرید اوراق قرضه توسط بانک مرکزی این کشور است.
بر اساس این گزارش، تحلیلگر موسسه فیلیپ فیوچرز در سنگاپور اظهار كرد: در حال حاضر سرمایهگذاران بازار در انتظار نتیجه نشست مقامات بانک مرکزی آمریکا در 18 و 19 ژوئن سال جاری هستند تا از ادامه یا توقف طرح محرکه اقتصادی این کشور مطمئن شوند.
بر این اساس، برخی از مقامات بانک مرکزی آمریکا بر این باورند اجرای سیاستهای انبساطی پولی مانع از ثبات مالی می شود. به گزارش رویترز، هر اونس طلای جهانی روزجمعه با رشد 4/0 درصدی به 1393 دلار و 91 سنت رسیده است. هر اونس طلای آمریکا نیز در محدوده 1393 دلار و 50 سنت
داد و ستد شده است.
ونگ تائو تحلیلگر اقتصادی رویترز معتقد است قیمت جهانی طلا به 1402دلار خواهد رسید و در صورت عبور از این سطح، دامنه 1410 دلار را تجربه خواهد کرد.
دستکاری در نرخهای جهانی طلا
جدیدترین گزارش معاملات آتی بازار آمریکا ادامه الگویی را نشان میدهد که پس از صعود طلا و نقره در اوت سال ۲۰۱۲ آغاز شد. بهویژه اینکه بازار طلا اکنون روند معکوسی پیدا کرده است.
به گزارش بلومبرگ، بررسی چارتهای معاملات طلا نشان میدهد که معاملات کنونی با معاملات انجام گرفته در پایان سال 2008 درست پیش از آغاز صعود قیمت طلا و نقره، قابل مقایسه است.اين امر ممکن است به این معنی باشد که قرار است شاهد روند صعودی مشابه باشیم؛ اما تفاوت بزرگی که بین حال حاضر و آن زمان وجود دارد این است که سیاست انبساطی مالی تازه آغاز شده بود در حالی که اکنون این سیاست به طور روزافزون غیرموثر به نظر میرسد، اما نکته مهمی که این گزارش برملا کرد مربوط به معاملات ماه ژوئن بانکهای آمریکایی در برابر بانکهای غیرآمریکایی در بازار معاملات آتی بود. اگرچه در وهله نخست ممکن است وضعیت متوازن به نظر برسد، اما تجزیه و تحلیل این آمار نکته مهمی را نشان میدهد.
بخش معاملات بانک آمریکایی که تقریبا منحصر به جی.پی مورگان است، نسبت به گزارش پنجم فوریه 100 هزار قرارداد نوسان داشته و از 70 هزار قرارداد فروش به 30 هزار قرارداد خرید رسیده است. طی همین مدت مشابه مجموع معاملات فروش تجاری 113 هزار قرارداد کاهش داشته یعنی جی.پی مورگان عامل 90 درصد از کل کاهش معاملات تجاری بوده است. غیرممکن است که این میزان از سهم بازار دستکاری نباشد. نکته ثابتکننده این دستکاری این است که جی.پی مورگان موفق شده با بهره گرفتن از کاهش حداکثر 350 دلاری قیمت طلا، 50 هزار قرارداد فروش طلا در کامکس طی ماه فوریه را به 50 هزار قرارداد خرید تبدیل کند. به اعتقاد تحلیلگران، خرید 10 میلیون اونس طلا طی مدت چهار ماه با استفاده از کاهش بیش از 20 درصدی قیمت تنها در صورتی امکان پذیر است که خریدار قیمتها را به سطح پایینتری دستکاری کند و توضیح دیگری ممکن نیست.
این موضوع از یک سو جی.پی مورگان را به عنوان متقلبترین موسسه مالی که تاکنون وجود داشته، نشان میدهد و از سوی دیگر مهیا بودن روند صعودی قیمتهای طلا را تایید میکند.