جولیا پین، پگ مکی (رویترز): به گفته منابع صنعتی، کردستان مستقیماً از طریق ترکیه شروع به صادرات نفت خام به بازارهای نفت جهان کرده است. این مساله برای بغداد، که ادعا میکند کنترل کامل نفت عراق را در اختیار دارد، تاکنون بزرگترین چالشی است، که با آن مواجه شده است.

به گفته این منابع، همان طور که کردستان به سمت استقلال هر چه بیشتر اقتصادی حرکت میکند، صادرات نفت خام، افزون بر حجم پایینی از میعانات، حاکی از محرومسازی رو به رشد منطقه نیمهخودمختار کردستان توسط بغداد بوده است.

حجم نفتی که توسط این منطقه صادر شده، کوچک است، اما منابع صنعتی اشاره میکنند، همان طور که حکومت اقلیم کردستان به دنبال استقلال مالی از بغداد است، این صادرات مستقیم بسیار نمادین تلقی میشود.

منابع صنعتی و حمل و نقل میگویند، اولین نفت خام صادراتی کردستان توسط کامیون به بندر مرسین ترکیه در دریای مدیترانه تحویل داده شده است.

محمت سپیل، رئیس انرژی جنل، در مصاحبهای گفت: حکومت اقلیم کردستان به ما اجازه داد شروع به صادرات نفت خام از میدان نفتی تگتگ کنیم. کنترل نفت در راس اختلافات بین عراق عرب، تحت رهبری دولت مرکزی و منطقه خودمختار قومی کردها در شمال این کشور قرار دارد.

بغداد اصرار میکند دولت مرکزی بر اساس قانون اساسی تنها نهادی است که حق صادرات نفت را دارد. در مشاجرهای که اخیراً بین این دو بر سر پرداختها از سر گرفته شده است، دولت منطقهای کردستان (krg) ماه گذشته، محمولههایی را که از طریق خط لوله عراق-ترکیه منتقل میشوند، متوقف کرده است. این خط لوله تحت کنترل بغداد است.

حکومت اقلیم کردستان در ماه اکتبر مستقلاً شروع به صادرات نفت بسیار سبک، و میعانات خود، به بازارهای جهانی با کامیونهایی به یکی از بنادر ترکیه کرد، که در این بنادر از طریق یک واسطه فروخته میشد.

در حال حاضر منطقه کردستان در حال اضافه کردن نفت خام از میدان نفتی تگتگ به مجموع صادرات خود است؛ در این منطقه شرکت صادرکننده جنل انرژی لندن دارای یک سهم است.

یک منبع حملونقل میگوید: همچنین محمولهای تازه از میعانات از طریق مزایدهای حتمی آماده فروش است. منابع صنعتی حدس میزنند روزانه حدود ۱۵ هزار بشکه از میعانات از میدان گازی خورمور در حال رسیدن به ترمینال تورو سدر ترکیه است.

همچنین صادرات نفت خام از تگتگ، در حال حاضر، پایین است. در عوض صادراتِ کردستان، ترکیه در حال ارسال محصولات تصفیهشده به این منطقه است. کردستان طی یک سال و نیم گذشته، به طور مستقیم با بستن قراردادهایی با غولهای نفتی جهان مانند اگزون موبیل و شورون، بغداد را آشفته کرده است؛ کردستان برای این شرکتها، قراردادهای سودآورتری با مشارکت در تولید و شرایط عملیاتی بهتری را نسبت به جنوب عراق فراهم کرده است.

حکومت اقلیم کردستان میگوید حقش برای قبول قراردادهایی با شرکتهای نفتی خارجی در قانون اساسی عراق مورد احترام قرار گرفته است. این قانون پس از سرنگونی صدام حسین در سال ۲۰۰۳، تدوین شده است. اما پرداخت به متصدیان خارجی در کردستان به خاطر کاهش تولید طولانیمدت متوقف شده است. بغداد در ماه گذشته گفته بود به شرکتهای نفتی که در کردستان مشغول عملیات هستند، پولی پرداخت نمیکند چرا که این منطقه در صادرات حجم نفت خامی که تحت معاملهای در ماه سپتامبر متعهد شده بود، شکست خورده است.

این قرارداد تصریح میکند کردستان نفت خام را در ازای پرداخت، از طریق خط لوله عراق- ترکیه که تحت کنترل بغداد است، ارسال کند. برای دو ماهه پایانی سال ۲۰۱۲، ۲۰۰ هزار بشکه برای صادرات هدفگذاری شده بود، و همچنین مقامات کردستان متعهد به افزایش صادرات تا روزانه ۲۵۰ هزار بشکه در سال ۲۰۱۳ شدهاند.

صادرات نفت کردستان در حالی که اوایل دسامبر به ۲۰۰ هزار بشکه در روز نزدیک شده بود، از اواسط این ماه متوقف شده است. بغداد مبلغ اولیه ۶۵۰ میلیارد دینار عراقی (۵۶۰ میلیون دلار) به حکومت اقلیم کردستان پرداخت کرده است. اما پرداخت دوم برای شرکتهای خارجی مستقر در کردستان، هنوز معوقه باقی مانده است.

منبع: تجارت فردا