ما شش سال از قافله اقتصاد بین الملل دور بودیم. ارتباط تجار و بازرگان های ایرانی با بازارهای آزاد به دلیل مشکلاتی که تحریم برایمان ایجاد کرده، کم رمق شده است. درحال حاضر، بعد از گذشت شش سال دست و پنجه نرم کردن با تحریم، حضور ایران در اقتصاد جهانی و ارتباط بیشتر با اقتصاد بین الملل، منوط به برداشتن تحریم ها و در واقع، متعلق به دوران پساتحریم است. من فکر میکنم اقتصاد ایران در دوران پساتحریم فرصتهای بسیاری پیش رو دارد و برای استفاده از این فرصتها، نباید زمینه سازی لازم برای بهره برداری بیشتر را نادیده بگیریم. شرایط لازم برای استفاده از امتیازهایی که لغو تحریم ها برای اقتصاد کشورمان ایجاد می کند، نیاز به قدرت اقتصادی و تولیدی دارد که از زیرساخت های کارآمد، برآمده باشد. در دوران پساتحریم، فرصت های بسیاری انتظار اقتصاد ما را می کشد اما بدون آماده کردن زیرساخت های مناسب، قدرت بهره گیری لازم را نخواهیم داشت. آمادگی ورود به پساتحریم مسئله ای است که کمتر به آن توجه می کنیم و بیشتر نگاه ها متوجه اصل برداشتن تحریم هاست. برای ایجاد آمادگی و همکاری با جامعه جهانی، باید روی بخشهای موثر در اقتصاد کشور بویژه تولید کار کنیم. بخش تولید در دوران پساتحریم به دلیل ارتباط با بازار رقابتی خارج از ایران، فرصت عرض اندام بیشتری دارد و به دلیل نقش مهم و موثر تولید در تجارت، باید پیش نیازهای لازم برای حضور واحدهای تولیدی را فراهم کنیم. بخش تولید باید تقویت شود تا در بازار جهانی با در نظر گرفتن اصل تولید معطوف به صادرات، توان رقابت با دیگر تولیدکنندگان جهانی را داشته باشد. در غیر این صورت، با وجود برداشتن تحریم ها، نباید منتظر اتفاق های خوب برای اقتصاد کشورمان باشیم. اگر بخواهیم تاریخ به نتیجه رسیدن مذاکرات و امضای تفاهم نامه هسته ای بین ایران و کشورهای 5+1 را مبنای رفع تحریم ها در نظر بگیریم، فرصت اندکی برای آماده کردن شرایط اقتصادی برای ورود به پساتحریم داریم. به نظر من اثرات برداشتن تحریم ها، دست کم در پنج یا شش ماه پس از امضای تفاهم نامه، در جامعه ما بروز خواهد کرد و باید در نظر داشته باشیم که امضای تفاهم نامه به معنی شروع رفع تحریم ها نیست. بروز اثرات مثبت رفع تحریم ها تابعی از تاریخ امضای تفاهم نامه نیست. حرف من این است که شش ماه زمان لازم داریم تا اقتصاد ایران را پس از شش سال دوری از بازارهای رقابتی جهان به روز کنیم. ما به این زمان نیاز داریم تا خودمان را آماده کنیم و بدون آمادگی فرصت هایمان را می سوزانیم. انتظار جامعه از امضای تفاهم نامه، رفع تحریم ها و رخدادهای اقتصادی بعد از آن، واقعی نیست. نگاه محدودی که در مورد تغییرات اقتصادی در دوران پساتحریم وجود دارد، باعث انتظارات نادرست بخشی از مردم از واحدهای اقتصادی کشور خواهد شد. تصور بخشی از مردم این است که همه چیز بعد از برداشتن تحریم ها، به سهولت پیش خواهد رفت. من موافقم که بعد از برداشتن تحریم ها، فرایندهای اقتصادی روان تر خواهد شد، به این دلیل که به هرحال، اقتصاد تغییر می کند و بازارهای خارجی به روی ما باز خواهد شد اما این نگاه، نگاه خامی است که به محض برداشتن تحریم ها، مشکلات اقتصادی مان حل شده. برای روشن شدن ذهن آن بخش از جامعه که چنین نگاهی نسبت به روند تغییرات اقتصادی پس از امضای تفاهم نامه دارند، باید اطلاع رسانی کرد. باید به مردم گفت که در مرحله اول، باید منتظر رسیدن به تفاهم و امضای تفاهم نامه باشند و بعد از امضای تفاهم نامه هم نباید انتظار داشت تا تغییر سریعی در اقتصاد ببینیم. بطور حتم برای اینکه تفاهم نامه شکل اجرایی بگیرد، نیاز به زمان داریم. در شرایط فعلی انتظار این است که روند مذاکرات، طرفین را به نتیجه برد- برد برساند. به نظر من هر تغییر مثبتی می تواند برای هر دو طرف مذاکره کننده خوب باشد نه فقط ما. ما نه می خواهیم مظلوم باشید و نه ظالم. دنبال این هستیم که در شرایط مناسب گفت و گو کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم اما اگر این نتیجه بدست نیاید و تلاش های مذاکره کنندگان به ثمر نرسد، اقتصاد ما علاوه بر محدودیت هایی که پیش از این داشت، بطور حتم با رکود تورمی جدیدی مواجه خواهد شد.