چه کسانی مخالف پایین آمدن قیمت سکه هستند؟

آفتاب: بانک مرکزی جمهوری اسلامی، بنا بر قرار پیشین با خریداران و کسانی که از بانک*های گوناگون کشور سکه پیش*خرید کرده*اند، از امروز باید سکه*های حریداری شده را در اختیار افراد می*گذاشت اما اکنون خبر*هایی دال بر پیشنهاد اعطای پته به مشتریان مطرح کرده است و به آنان این گونه خبر داده است که می*توانند به جای سکه، «پته» دریافت کنند.


* حال این پته چیست و بانک مرکزی از انتشار آن به دنبال چیست؛ این موضوعی است که به آن پرداخته خواهد شد.

روز یکشنبه بازار ارز و سکه در واکنش به خوشبینی*های داخلی و جهانی نسبت به سازنده اعلام شدن نتایج مذاکرات ایران و غرب، شاهد سقوط قیمت کم سابقه*ای بود؛ کاهش قیمتی که دوامی نیاورد و گویا، پشت پرده*ای در این کار بود!

بنا بر این گزارش، تعلل برخی بانک*ها برای دادن سکه به مردم با بهانه*هایی چون اختلال نرم*افزاری در کنار اعلام دوباره میزان مالیات بر ارزش افزوده سکه، این موضوع را به ذهن می*آورد که بانک مرکزی به دنبال شکستن روند کاهشی بهای سکه است. به همین دلیل، عرضه سکه را متوقف کرده و با ابزار*هایی به دنبال کاهش عرضه آن می*رود که پته یکی از آنهاست و از سویی با اعلام مالیات بر ارزش افزوده سکه، چشم*انداز صعودی افزایش بهای آن را تداعی کرده است.

* بانک مرکزی به دنبال چیست؟

پته یک برگه است؛ برگه مالی بهادار که به نوعی ارزشش به ارزش سکه برمی*گردد و قابلیت خرید و فروش دارد؛ به عبارتی، پته اوراق بهاداری مبتنی بر ارزش سکه است. حال اینکه هر فرد به چه میزان سکه پیش خرید کرده، می*تواند به** همان میزان، برگه مالی بهادار یا** همان اوراق بهادار مبتنی بر سکه دریافت کند.

مدیر عامل بانک ملی در چگونه عمل کردن پته، این گونه می*گوید: خریداران می*توانند به جای دریافت سکه، پته یا** همان اوراق بهاداری را که ارزشش بر ارزش سکه مبتنی است، دریافت کنند؛ اما در این میان شگفت*آور این است، اگر فردی خواهان اوراق بهادار را نباشد و ترجیح دهد، سکه بگیرد، پته*های آن فرد به بانک تعلق خواهد گرفت.

حیدری، مدیر عامل بانک ملی در پاسخ به اینکه آیا امکان دریافت سکه با پته همزمان وجود دارد، گفت: این امکان هست که خریدار پته آن را به بانک تحویل داده و سکه*های معادل پته را از بانک دریافت کند.

بنابراین، در این جریان یا سکه دست بانک قرار می*گیرد و یا پته که** همان ارزش سکه را داشته و قابلیت خرید و فروش دارد؛ بنابراین، پته، قابلیت سفته بازی و خرید و فروش را دارد و از آنجا که ارزشش مبتنی بر ارزش سکه است، تا زمانی که سکه چشم*انداز صعودی قیمت داشته باشد، شاهد افزایش ارزش پته و رفتار*های سفته بازانه در آن خواهیم بود.

ناگفته نماند که در این ماجرا، مالکین پته ـ که بزرگ*ترین آن*ها می*توانند بانک*ها باشند* ـ سودهای سرشاری ناشی از سفته بازی در سکه یا پته به دست خواهند آورد؛ سودهایی که قدرت دولت را افزایش خواهد داد، چرا که در اقتصاد ایران، دولت بسیاری از کارهای خود را از طریق منابع بانکی انجام می*دهد و در شرایطی که کسری بودجه دارد، افزایش دارایی*های بانکی ـ که می*تواند سکه یا پته باشد* ـ با جو سفته بازی در جامعه، قدرت او را در پوشش کسری بودجه افزایش خواهد داد.

اما حال فرض کنید که بانک*ها در ازای دادن سکه، چنین اوراق بهاداری را نزد خود نگهداری نمی*کردند. در چنین صورتی، اگر سفته بازی در جریان سکه اتفاق می*افتاد، بانک نمی*توانست مستقیم از این سفته بازی سود ببرد، بلکه باید با سرمایه*های مردم وارد عمل شود، ولی اینک اوراق بهاداری که ارزشش مبتنی بر ارزش سکه است، کار بانک*ها را بسیار راحت خواهد کرد؛ به آن معنا که اگر سفته بازی در سکه ایجاد شود، دارایی*های آن*ها مستقیم و بدون هیچ عملی افزایش خواهد یافت؛ بنابراین، افزایش دارایی*های بانک*ها در گروه سفته باز شدن مردم در سکه و یا پته تعریف خواهد شد، چرا که بانک یا سکه خواهد داشت و یا پته و از آنجا که بانک مرکزی پته را منتشر می*کند، تضمینی نیز نیست که معادل ارزش سکه پیش خرید شده، آن را چاپ کند.

به گزارش تابناک،خلاصه آنکه به نظر می*رسد بانک مرکزی از کاهش بهای سکه استقبال نکرده است و تمایلی ندارد با افزایش عرضه، درست پس از سقوط قمیت سکه، قیمت پایین آمده آن را تثبیت کند. برای همین در دادن سکه تعلل کرده و با برقراری مالیات بر ارزش افزوده، در صدد افزایش بهای سکه و موضوعیت پیدا کردن اوراق بهادار مبتنی بر آن است، تا از این رهگذر، ثروت*های کاذبی را ایجاد کند.

و اما نکته پایانی اینکه تقویت بسترهای ثروت کاذب، تولید را بیش از پیش از بین خواهد برد و جامعه را بر پایه*های تهی درست خواهد کرد؛ پایه*هایی که با کوچک*ترین وزش باد، اقتصاد را نابود خواهد کرد.