توافق ژنو = سرازیر شدن طلای ترکیه به ایران

ایران سومین کشوری بود که ترکیه در سال 2012 بیشترین صادرات را به آن داشته است. در واقع طبق گزارشات، ترکیه بیش از ۲۰ هزار محصول از جمله طلا و نقره را به ایران صادر میکند. معلوم شد که کنفرانس ژنو باعث کاهش تحریمهای فلزات گرانبها نیز شده است.
موسسه «بنیاد دفاع از دموکراسیها» نوشت: ایران سومین کشوری بود که ترکیه در سال 2012 بیشترین صادرات را به آن داشته است. در واقع طبق گزارشات، ترکیه بیش از ۲۰ هزار محصول از جمله طلا و نقره را به ایران صادر میکند. معلوم شد که کنفرانس ژنو باعث کاهش تحریمهای فلزات گرانبها نیز شده است.

به گزارش تیک ، کاخ سفید تخمین میزند که ایران همچنین میتواند با رفع تحریمهای خودرو و پتروشیمی به ۱/۵ میلیارد دلار درآمد دولتی دست پیدا کند. اما این رقم کمتر از عدد واقعی است.

به گزارش موسسه اقتصاد جهانی روبینی و بنیاد دفاع از دموکراسی در اوایل سال جاری، ترکیه از «یک راه گریز طلایی» بهره برد و به ایران کمک کرد که برای شش ماه از تحریمها شانه خالی کند. واردات طلا از ترکیه به ایران در سال 2012 به ۱/۶ میلیارد دلار در سال رسید. به عبارت دیگر، اگر برای شش ماه تحریم طلا برداشته و تجارت طلا با گاز از سر گرفته شود، با استناد به گذشته، ایران میتواند حدود 9. 6 میلیارد دلار بدست آورد.

توافق ژنو این اجازه را به ترکیه نمیدهد که تجارت طلا با گاز را از سر بگیرد. اگرچه این اجازه را به ایران میدهد که طلای ترکیه را با پول خریداری کند. اما همچنان این سؤالها باقی میماند که آیا ایران به دنبال دریافت طلا به جای پول است و اینکه ترکیه که مدتی قبل خزانه خود را در ایران خالی کرد، آمادگی فروش چه مقدار طلا به این کشور را دارد؟

اتفاقا ترکیه دست کم یک ماه دیگر برای این کار فرصت خواهد داشت. توافق ژنو تا پایان ماه دسامبر و اوایل ژانویه اجرا نخواهد شد. البته مسئله نفت هم وجود دارد. بار دیگر آمریکا معافیت ادامه خرید نفت ایران را برای ترکیه صادر کرد - این چهارمین باری است که این اتفاق رخ میدهد. این بدین معنا است که ترکیه همچنان میتواند نفت ارزان ایران را با لیر خود خریداری کند. اگرچه که این پول باید در حسابهای بانکی ترکیه باقی بماند و صرف محصولات ترکی شود.

ترکیه اعلام کرده است که قصد دارد واردات نفت از ایران را تا 30 درصد افزایش دهد (که طبق قوانین آمریکا این کار مجاز نیست) . تانر یلدیز، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه به تازگی در برنامهای تلویزیونی گفت که در واقع ترکیه قصد دارد

واردات نفتی خود از ایران را از حدود 105،000 بشکه در روز به 130،000 تا 140،000 بشکه در روز افزایش دهد. مقدار آن همچنان کمتر از زمان پیش از تحریمها است و ترکیهی تشنه انرژی مشتاقانه خواهان این است که بتواند زمانی به آن مقدار بازگردد. به علاوه، به گفته ظفر چاغلایان، وزیر اقتصاد ترکیه، تمام بانکهای این کشور میتوانند با ایران معامله کنند؛ و همینطور، افزایش تجارت ترکیه و ایران میتواند به ترکیه کمک کند کسری بودجه خود را جبران نماید.

به طور قطع همه چیز بین ایران و ترکیه عالی نیست. این دو کشور در مورد آینده سوریه مواضع بسیار متفاوتی دارند. ایران از حکومت اسد حمایت کرده و ترکیه سعی در سرنگونی آن داشته است. اما با بهتر شدن رابطه آمریکا با ایران و حذف گزینه اقدام نظامی از سوی آمریکا در رابطه با سوریه، به نظر میرسد که خود را برای ظهور ایران به عنوان قدرتی منطقهای آماده میکند.

ترکیه اکنون تمایل خود را به همکاری با ایران در کنفرانس ژنو 2 در ماه ژانویه نشان میدهد تا با هم به نقطه نظری مشترک در خصوص سرنوشت سوریه دست پیدا کنند. اما با اینکه امکان هرگونه اتفاق غیرمنتظره همچنان وجود دارد، به نظر میرسد که ترکیه تسلیم شده است. همانطور که عبدالباری عطوان، روزنامهنگار عرب، پیشبینی میکند: «تعجب نخواهیم کرد اگر در روزها و هفتههای پیش رو احمد داوود اغلو، وزیر خارجه ترکیه، چمدان خود را ببندد و برای دیدار بشار اسد راهی دمشق شود.»

گزارش شده است که اقدامات احتیاطی ترکیه شامل همکاری اطلاعاتی نزدیکتر نیز میشود- از جمله از بین بردن تجهیزات با ارزش اسرائیلیها توسط ترکیه که برای تضعیف برنامه هستهای ایران بکار برده میشد- و اکنون برقراری دیپلماسی دوجانبه در سطح عالی. برای مثال، داوود اغلو ماه گذشته به دیدار حسن روحانی رئیسجمهور ایران در تهران رفت و اعلام کرد که روحانی ماه ژانویه به ترکیه سفر خواهد کرد. چاغلایان نیز قصد دارد در همان ماه به ایران سفر کند تا «توافق خاص مالیاتی» را نهایی کند.

در جایی دیگر، ایرانیها حرکتی خوشایند را برای آرام کردن همسایگان سنی خود آغاز کردهاند و آنان را مطمئن میسازند که علیرغم ترس آنان از سلاح هستهای ایران، توافقنامه ژنو به سود همه میباشد. امارات، کویت و عربستان متقاعد نشدهاند. اما ترکیه، دست کم در حال حاضر، مایل به همراهی با ایران است. اگر رژیم تحریمها فروبپاشد، احتمال آن وجود دارد که تجارت ترکیه و ایران به 30 میلیارد دلار در سال برسد.