بورس کالا میزبان خوبی برای کشاورزی نیست؟

کد خبر: Den-732585 تاریخ چاپ: ۱۳۹۲/۰۴/۰۸ منبع: روزنامه دنیای اقتصاد - شماره ۲۹۵۳
گروه بورس کالا - بهاره رادمنش: در اکثر کشورهای جهان محصولات دامی و خوراک دام در بورس کشاورزی عرضه میشوند و با استفاده از ابزارهایی که بورس در اختیار دارد بازار این محصولات تنظیم شده و سیستم توزیع اصلاح میشود. ولی در کشور ما از این ابزارها و ظرفیتهای بورس کالا به ندرت استفاده شده است.
سعید سلطانی، مدیر عامل اتحادیه مرکزی دامداران کشور در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» در این خصوص گفت: در بخش خوراک دام با توجه به وضعیت ارز و قوانین موجود، واردات به خوبی صورت گرفته و خوشبختانه کمبودی وجود ندارد. همچنین تفاهمنامهای با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تامین اقلام مورد نیاز دامداریها به امضا رسیده که متاسفانه در این زمینه همکاریهای لازم مبذول نشده است، حتی در بعضی از موارد ادارات در روند کار اخلال ایجاد کردهاند.
وی در توضیح میزان تولید خوراک دام در کشور افزود: تولید حدود دو سوم خوراکهای کنسانتره و کل غذاهای پرحجم در داخل کشور صورت میگیرد. این تولیدات از کشاورزان خریداری شده و در داخل انبارها نگهداری میشود و نهایتا در سطح کشور با توجه به نیاز هر استان توزیع میشود.
با توجه به این نکته که تقریبا یک سوم خوراک دام کشور وارداتی است، سلطانی در تشریح تاثیر نوسانات اخیر قیمت ارز روی خوراک دام گفت: در پی این مساله قیمتها در بازار افزایش نداشته و حتی بهای محصولات وارداتی به میزان نسبتا کمی در بازار آزاد کاهش داشته است.سلطانی در پاسخ به این پرسش که آیا برای حضور محصولات دامی و خوراک دام در بورس کالا ممانعت قانونی وجود دارد یا خیر تصریح کرد: محصولات دامی و خوراک دام برای حضور در بورس کالا منع قانونی ندارند، اما چون در بورس رقابت وجود دارد، اگر به عنوان مثال گوشت و شیر روی تابلوی بورس عرضه شود ممکن است قیمت این اقلام بالا رود و دهکهای پایین جامعه قدرت خرید خود را از دست بدهند. در حال حاضر دولت بر قیمت شیر نظارت دارد و مانع از افزایش آن میشود، اما اگر قرار باشد نهادهها روی تابلوی بورس عرضه شوند، نوعی بیعدالتی نسبت به تولیدکنندگان است. به گفته وی برای حضور در بورس هم محصولات و هم نهادهها باید عرضه شوند که در این صورت ممکن است قیمت محصولات افزایش یابد و این به زیان مصرفکننده است.
البته این در حالی است که از میان 150 بورس فعال در دنیا، 90 درصد به بورسهای کشاورزی تعلق دارد و از آنجا که میزان واردات کشور ما در محصولات کشاورزی از قبیل شکر، برنج، گندم، جو، ذرت و کنجاله، به میزان 10 میلیون تن است و همگی این محصولات نیز در بورس کالا پذیرفته شدهاند، از سوی دیگر با توجه به مزایای بورس کالا برای کشاورزان، دامپروران و فعالان بورس، به نظر میآید که ورود این محصولات به بورس کالا، کشف قیمت و عرضه این محصولات از طریق این بورس، مزایای فراوانی در پی داشته باشد. از دیگر سو علاوه بر این موارد، بهبود سیستم توزیع کالاها و حذف رانتهای کلان در این بخش از مزایای ورود کالاها به این بورس است.
موانع محصولات گوشتی برای ورود به بورس کالا
حسین مقدم نیا، مدیر عامل اتحادیه مرغ گوشتی کشور نیز در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: برای تهیه نهادههای ذرت و سویا که از اصلیترین مواد تشکیلدهنده غذای مرغداریهای کشور است، شرکتهای واردکننده به بازارهای تولیدکننده غذای طیور مراجعه کرده، با دریافت پروفورم از شرکتهای مختلف، آنها را با یکدیگر مقایسه میکنند و با توجه به صلاحدید دولت، با ارز مرجع به کشور وارد میکنند.
وی در پاسخ به این سوال که مرغداریهای کشور در حال حاضر با چه مشکلاتی روبهرو هستند، گفت: از آنجا که تقریبا 70 درصد هزینه تمام شده واحدهای مرغداری را غذا تشکیل میدهد، در سال گذشته از دولت درخواست کردند که برای آنها تسهیلات بانکی با سود پایین به منظور تهیه نهاده در نظر گرفته شود تا قیمت افزایش نیابد و بر مصرفکننده فشار وارد نشود که این امر تحقق پیدا نکرد. در نتیجه مرغداران کل کشور با پرداخت پول به اتحادیه، خود به خرید نهادههای مورد نظر اقدام کردند و از طریق ایجاد شبکههای استانی نیازهای خود را تامین کردند. از مزایای این روش این است که واسطهها کمتر میشوند، نهادهها سریعتر در اختیار واحدها قرار میگیرد و قیمتها مناسبتر هستند. مقدمنیا در توضیح موانع موجود بر سر راه محصولات گوشتی برای حضور در بورس کالا گفت: اولین شرط ورود به بورس، ایجاد انسجام در صنعت است. تشکلها نقش مهمی را در سازماندهی نیازها و تعیین نرخها بازی میکنند. در صورتی که تشکلها اختیار لازم را داشته باشند، میتوانند وارد بورس شوند. در کشور ما به علت اینکه تشکلها توانایی تامین وثیقه درخواستی بانکها را ندارند، توانایی مالی آنها پایین است. همچنین دولت نیز تسهیلات ارزی در اختیار تشکل ها قرار نداده است، به همین سبب آنها قدرت چندانی در بورس کالا ندارند و مرغدارها خود دست به کار شدهاند.