رواج خاک فروشی در شمال ایران

اتاق تهران:
خبرهای داغ در کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران
کسب درآمد 1.5 میلیون تومانی با پرورش کرم خاکی
رواج خاک فروشی در شمال ایران


اگر تا همین اواخر، مراتع شمال ایران محل تاخت و تاز بساز و بفروش ها برای کسب سودهای چند صد میلیونی بود، حالا اوضاع کمی فرق کرده است. مراتع اغلب بلااستفاده سرزمین های شمالی به غیر از بساز و بفروش ها، چشم های دیگری را نیز به خود خیره کرده؛ به تازگی سیلی از افراد عمدتا عادی و از طبقه متوسط کشور کوله بارشان را برای شمارش اسکناس های درشت به مقصد سرزمین های این بخش از ایران بسته اند تا جنگل ها و باغات استان های شمالی تغییر کاربری دیگری دهند.
حالا صاحبان باغات بلااستفاده چای و مرکبات شمال ایران، مشتریان دیگری غیر از بساز و بفروش ها پیدا کرده اند که تنها به خاک مرغوب این سرزمین چشم دوخته اند تا از دل آن اسکناس های درشت وول خورده و به جیبشان رود. آنطور که در نشست اخیر کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران عنوان شد، صنعتی در شمال ایران در حال شکل گیری است که ماده اولیه آن تنها یک چیز است؛ "کرم خاکی". پرورش کرم خاکی در زمین های حاصلخیز شمال ایران در حالی به کسب و کاری پر سود تبدیل شده است که به گفته برخی از کارشناسان، هجوم افراد برای این کار آن هم با اطلاعات و دانش اندک در این زمینه، خطر نابودی مراتع و جنگل های شمال کشور را تقویت کرده است. در نشست اخیر کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران، با حضور یکی از فعالان این عرصه، به این موضوع رسیدگی شد. از جمله نکات مطرح شده در این نشست، ایجاد کارگاه های پرورش کرم خاکی برای تولید نوعی کود آلی که به "ورمی کمپوست" شهره جهانی دارد، در مناطق حاصلخیز شمال ایران است که با رقمی حدود 24 میلیون تومان سرمایه گذاری، می توان به درآمدی ماهانه 1.5 میلیون تومان دست یافت. اتفاقی که منجر به هجوم سیل اغلب افراد غیرمتخصص به مناطق شمال ایران برای کسب چنین درآمدی آن هم به قیمت نابودی مراتع و جنگل های شمال شده است.
بر اساس منابع موجود، "ورمی کمپوست"، یک نوع كود آلي بيولوژيكي است كه در اثر عبور مداوم و آرام مواد آلي درحال پوسيدگي از دستگاه گوارش گونه ايي از كرم هاي خاكي و دفع اين مواد از بدن كرم حاصل به دست می آید. اين مواد هنگام عبور از بدن كرم آغشته به مخاط دستگاه گوارش، ويتامين ها و آنزيم ها شده كه در نهايت به عنوان يك كود آلي غني شده و بسيار مفيد براي ساختمان و بهبود عناصر غذايي خاك توليد و مورد مصرف واقع مي شود. در واقع، ورمي كمپوست عبارت است از فضولات کرم به همراه درصدي از مواد آلي و غذايي بستر و لاشه كرم ها. این نوع کود آلی در میان کشاورزان و باغداران طرفدار زیادی پیدا کرده است.
اما پیش از ورود اعضای کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتق تهران به طرح این موضوع و بیان خطرات و نیز ارائه راهکارها و پیشنهادها در این رابطه، موضوعات و مباحث دیگری نیز در این نشست مطرح شد.

کاهش 30 درصدی میزان نزولات آسمانی
در ابتدای این نشست، یکی از اعضای کمیسیون نسبت به کاهش 30 درصدی منابع آبی کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر داد. به گفته ارجمند، میزان منابع آب سدهای اطراف تهران در قیاس با سال گذشته، 30 درصد کاهش دارد که این خود هشداری است برای کشاورزان و فعالان این عرصه در سال 92.
این عضو کمیسیون در ادامه موضوع دیگری را مطرح کرد. اینکه کشور برزیل در طول 12 سال اخیر جهش قابل ملاحظه ای در عرصه صنعتی و اقتصادی جهان داشته که به گفته ارجمند، 40 درصد توسعه و پیشرفت این کشور امریکای لاتین، مرهون کشاورزی این کشور است.
وی با بیان اینکه کشور برزیل تا همین چند سال اخیر، یکی از آلوده ترین شهرهای جهان را در خود جای داده بود، تصریح کرد که دولتمردان این کشور از یک سو با انتقال پایتخت از سائوپائولو به برازیلیا، و از طرف دیگر با تغییر سوخت مصرفی در این کشور به سوخت زیستی که از نیشکر به دست آوردند، موفق شدند بار آلودگی هوا را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.
این عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران، خاطرنشان کرد که امروز، نقش صنعت کشاورزی در پیشرفت و توسعه کشورها بر کسی پوشیده نیست و هستند کشورهایی به مانند برزیل که از این ظرفیت به نحو چشمگیری استفاده کرده اند. او با بیان اینکه در ایران استفاده مطلوبی از صنعت کشاورزی نمی شود، تاکید کرد که توسعه کشاورزی نیاز به مداومت جدی دارد، از این رو کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران باید در مسیری گام بردارد که طرح های مصوب در این بخش ادامه دار باشد.

سال پایانی مالیات بر ارزش افزوده
در ادامه این نشست، ستوده از دیگر اعضای کمیسیون، به قانون مالیات های مستقیم اشاره کرد که به گفته وی، این روزها در راهروهای مجلس است. او با یادآوری اینکه در اتاق بازرگانی ایران، کارگروهی در خصوص هدفگذاری مالیات های مستقیم تشکیل شده است، ضمن آنکه او تصریح کرد که مهلت قانون مالیات بر ارزش افزوده، امسال به اتمام می رسد و دولت بعدی یا باید درخواست تمدید آن را داشته باشد یا آنکه مجلس به اصلاح آن دست زند.
ستوده در ادامه اضافه کرد که انجمن مدیران صنایع با همکاری اتاق تهران از دو سال پیش تاکنون موانع و مشکلات این قانون را بررسی کرده و راهکارهایی نیز ارائه داده که برای مراجع ذیصلاح این راهکارها ارسال شده است.

پیشنهاد حضور معاونان دائمی در وزارتخانه ها
سید حسن امیری مقدم نیز در این نشست، با بیان اینکه در وزارت کشاورزی، کارهای سلیقه ای انجام می شود، پیشنهادی را مطرح و از کمیسیون خواست تا در تحقق این پیشنهاد مصر باشد.
وی خواستار آن شد تا تمامی وزارتخانه ها از جمله وزارت جهاد کشاورزی به انتخاب مجلس و صلاحدید نمایندگان، یک معاون ثابت و دائمی برای تمامی وزارتخانه درنظر بگیرد تا پس از تغییر دولت ها، این معاون ها جا به جا نشده و طرح های به جا مانده را محقق کند.
وی خواستار بررسی و چکش کاری این پیشنهاد در کمیسیون کشاورزی اتاق تهران برای ارائه به مجلس شورای اسلامی شد که مورد موافقت رییس کمیسیون و دیگر اعضای کمیسیون قرار گرفت.

پیش بینی افزایش قیمت لبنیات از تیرماه جاری
دیگر عضو کمیسیون نیز به سخنان اخیر رییس جمهور اشاره کرد که وی از آمادگی دولت دهم برای افزایش 25 درصدی اختصاص منابع از صندوق توسعه ملی خبر داده بود. به گفته تفضلی، رییس جمهور، افزایش اختصاص منابع از صندوق توسعه ملی را تا سطح 25 درصد مطرح کرده است، که اگر در دولت دهم نیز اجرایی نشود، برای دولت آینده می تواند اثرگذار باشد.
به گفته وی، آقای احمدی نژاد تصریح کرده است که مجلس این موضوع را بررسی کند و دولت آمادگی افزایش 25 درصدی تخصیص منابع از صندوق توسعه ملی را دارد.
او در بخش دیگری از سخنانش، به کاهش 30 درصدی نزولات آسمانی در سال گذشته و مدت اخیر از سال جاری اشاره کرد و افزود: البته گزارش هایی از استان های سیستان و بلوچستان و یزد به دست ما رسیده که حاکی از بهبود نزولات آسمانی در این دو استان در مقایسه با 5-6 سال اخیر است.
تفضلی سپس از افزایش قیمت لبنیات از تیر ماه سال جاری خبر داد و گفت: دامداران روی قیمت 930 تومان به هیچ وجه راضی نیستند. او افزود: خوراک دام با تاخیر 5 ماهه از سه هفته گذشته به نرخ ارز مرجع توزیع شده است، با این حال، الان قیمت تمام شده شیر نسبت به قیمت فروش، حاشیه سود بسیار پایینی دارد، از این رو پیش بینی می شود که از تیرماه پیش روی، قیمت محصولات لبنیاتی بار دیگر افزایش یابد.
او خاطرنشان کرد که تولید شیر و لبنیات در حد همان میزان نیمه دوم سال گذشته باقی مانده است.

ورمی کمپوست بلای جان خاک شمال ایران
عمده زمان نشست اخیر کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران به تشریح و البته پیشنهادهایی گذشت که مرتبط با موضوع کودهای شیمیایی بود. از این رو، یکی از فعالان این بخش که به نشست کمیسیون آمده بود، توضیحاتی در رابطه با "ورمی کمپوست" که یک نوع کود آلی محسوب شده و از اعتبار جهانی نیز برخوردار است، ارائه داد. به گفته احمدرضا رحیمی تهرانی، بر اساس قانون برنامه پنجم، قرار بود کود ارگانیک جایگزین کود شیمیایی شود که در سال 1404 این میزان به 100 درصد جایگزینی برسد، اما در حال حاضر که در سال های اخر برنامه پنجم هستیم، 2 درصد کود ارگانیک تحقق یافته است.
او با اعلام اینکه در حال حاضر تولید کود ارگانیک در ایران به خاک فروشی مبدل شده است، تصریح کرد که مکانیزمی که در ایران برای تولید این نوع کود به کار می رود با سایر کشورها و دانش روز جهان تفاوت آشکاری دارد. این فعال اقتصادی افزود: بستری که برای تولید این نوع از کود در ایران به کار گرفته می شود، 50 درصد خاک جنگل است و 25 درصد کود حیوانی شسته شده و مقدار کمی نیز ملاس چغندر.
رحیمی تهرانی سپس خاطرنشان کرد: کرم خاکی یا همان کرم قرمز رنگی که در خاک وول می خورد، تا پیش از این تصور می کردیم که موجودی مضر است اما این نوع از کرم خوراکش خاک است و پسماندی که تولید می کند، کود ارگانیک است. او با بیان اینکه در حال حاضر روند تولید کرم خاکی در ایران به صورت آماتور آغاز شده که این نوع از کرم ها از کشور اسپانیا وارد شده و در یک دوره 50 روزه، سه برابر می شود.
وی سپس گفت: برای پرورش این نوع از کرم خاکی که از آن برای تولید کود ارگانیک استفاده می شود، باید از ضایعات کشاورزی استفاده کرد در حالی که در حال حاضر از خاک غنی جنگل های شمال ایران برای تولید و پرورش آن استفاده می شود که این خطر می تواند در آینده به معضل بزرگی برای جنگل های و مراتع شمال کشور تبدیل شود.
رحیمی تهرانی در ادامه با بیان اینکه این نوع از کرم، دارای 80 درصد پروتئین است که به مراتب از گوشت گاو و گوسفند نیز بالاتر است، افزود: در کشورهای دیگر از جمله کشورهای اروپایی از این نوع کرم خاکی به عنوان همبرگر و مواد خوراکی استفاده می شود. ضمن آنکه از روغن این کرم برای تولید لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده می شود.
وی در ادامه با توضیح اینکه پرورش کرم خاکی در ایران در حال حاضر در مراحل اولیه آن است، تصریح کرد: بهترین منطقه برای پرورش این نوع از کرم، شمال ایران به ویژه استان مازندران است و مهمترین عاملی نیز که منجر به هجوم افراد برای تولید و پرورش کرم خاکی به مناطق شمالی کشور شده است، خاک فراوان و غنی جنگل های این منطقه است که به نوعی یک نوع سودآوری کاذب و بی رویه را ایجاد کرده است.
او گفت: در حال حاضر با 24 میلیون تومان سرمایه گذاری می توان با پرورش این نوع از کرم خاکی به کسب درآمدی یک و نیم میلیون تومان در ماه دست پیدا کرد که برالی بسیاری، وسوسه انگیز است.

>b>پیشنهاد تشکیل اتحادیه تولیدکنندگان کود ارگانیک
این فعال اقتصادی که در شمال ایران به گفته خود به صورت اصولی و حرفه ای به پرورش کرم خاکی مشغول است، یاداور شد آنچه که در حال حاضر در مناطق شمالی کشور تحت عنوان پرورش و تولید کرم خاکی به عنوان کود ارگانیک عنوان می شود، خاک فروشی است و با روش های متداول جهانی تفاوت دارد.
به گفته وی، در حال حاضر افرادی که در قالب شرکت های کوچک مبادرت به تولید و فروش کرم خاکی می کنند، محصولات خود را در سبدهای 12 کیلویی که حاوی 450 گرم کرم خاکی است به قیمت 24 هزار تومان می فروشند و همان سبدها را 50 روز پس از فروش به قیمت 30 هزار تومان مجددا خریداری می کنند.
او با هشدار به اینکه جو این صنعت کوچک در حال حاضر در تمام استان های شمالی کشور و دیگر استان ها فراگیر شده است، پیشنهاد کرد که کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران، طرح ایجاد اتحادیه تولیدکنندگان کود ارگانیک را به طور جدی دنبال کند تا از هم سواستفاده افراد در این زمینه جلوگیری شود و هم این صنعت نوپا به صورت اصولی مراحل پیشرفت و توسعه را سپری کند.
او یادآوری کرد که کشورهای حوزه خلیج فارس از خریداران مطرح این نوع از کود هستند. به گفته وی،در حال حاضر عرضه و تقاضا در این بازار به هیچ وجه مشخص نیست و هر کس برای کسب منفعت مالی وارد عرصه تولید و پرورش کرم خاکی به عنوان کود ارگانیک شده است در حالی که این نوع از تولیدات کود ارگانیک نیست و صرفا خاک فروشی است.