پویا
17-04-2013, 14:42
جلوگیری از خسارات و صدمات ناشی از آتش سوزی در انبارها بستگی به چهار اصل اساسی زیر دارد .
1- ساختن و نگهداری انبار بطوریکه خطر آتش سوزی بکلی برطرف و یا به حداقل برسد .
2- آماده بودن برای کشف فوری و خاموش کردن حریق ، اکثر آتش سوزیها در ابتدا کوچک است و به آسانی قابل خاموش کردن می باشد .
3- مهیا کردن وسائل برای محدود کردن آتش سوزی و جلوگیری از گسترش آن .
4- تـــدارک دیدن و نگهداری وسائلی که کمک به خروج پرسنل انبار و کالاهای سالم از منطقه آتش سوزی می نمایند .
مهمترین عوامل اصلی آتش سوزی در انبارها به قرار زیر می باشند:
1- روشن کردن سیگار و کبریت
2- عدم رعایت نظافت در انبار
3- وسائل حرارتی خراب و غیر استاندارد و نامناسب با توجه به نوع کالا و مواد موجود در انبار .
4- وسائل الکتریکی و سیم کشی .
5- شعله های آزاد .
6- امکان اشتعال خودبخود بعضی از مواد (خودسوزی) .
7- صاعقه .
8- وجود گاز و بخارهای قابل اشتعال در هوا .
رعایت ضوابط ایمنی در انبارها
1- در انبارها بایستی اصول صفافی در چیدن کالاها کاملا" رعایت گردد و فاصله کالا از سقف و یا زیر خرپا حداقل یک متر بوده و ضمنا" تراکم کالا در انبار وجود نداشته باشد .
2- قفسه بندیها بایستی حداقل به فاصله یک متری از یکدیگر و به موازات همدیگر قرار بگیرند .
3- قرارگرفتن قفسه بندیها در انبار بایستی بموازات اشعه خورشید بوده تا راهروهای بین قفسه ها کاملا" از نور طبیعی برخوردار بوده و حتی الامکان از نور الکتریکی که نیاز به کابل کشی و استفاده از لامپ می باشد و ضریب احتمال آتش سوزی را افزایش می دهد استفاده نگردد .
4- در انبارها بایستی کالاهای متجانس که اثرات شیمیائی بر یکدیگر نداشته باشند در کنار هم قرار داده شوند و حتی الامکان بایستی کالاهای خطرناک و آتش زا و آتش گیر در انبار جداگانه قرار داده شوند .
5- در انبارها بایستی با توجه به وسعت آنها راهروهائی با عرض مناسب جهت تردد در نظر گرفته شده و در راهروهای اصلی از قراردادن هرگونه اشیا و کالائی خودداری گردد .
6- در انبـــارهـــا بایستی به وضعیت سیم کشی ها و کلید و پریزهای برق کاملا" توجه نموده و سیم کشی ها از نوع کابل و کلید و پریزها از نوع درپوش دار و رعایت فاصله چراغهای روشنائی از سقف وکالاکاملا"شده باشد و کابل کشی ها بایستی از ارتفاع بالا بوده و انشعابات در داخل لوله های کان دوویت یا فولادی و یا آهنی قرار گرفته باشند که در هنگام برخورد لیفتراک و یا هر وسیله نقلیه دیگر با کابل ایجاد آتش سوزی ننماید .
7- کلیه نورگیرهای انبارها با توری فلزی ریزبافت پوشیده شده باشند .
8- برق انبار بایستی به هنگام تعطیل از کلید اصلی که در خارج از انبار قرار دارد قطع گردد .
9- سیستم گرمایش در انبارها حائز اهمیت می باشد لذا با توجه به نوع موجودی در انبار سیستم گرمایش تغییر خواهد یافت و حتی الامکان بایستی در انبارها از بکاربردن هرگونه وسیله حرارتی شعله دار خودداری گردد و مناسب ترین سیستم گرمایش شوفاژ و یونیت هیتر و سیستم هوای گرم از طریق کانال کشی می باشد .
10- نظافت کف انبارها بایستی مورد توجه کارشناس قرار گرفته و در این رابطه با توجه به مشاهدات توصیه ایمنی مناسب ارائه گردد .
11- کارشناس بایستی توجه داشته باشد که آیا جهت تخلیه و بارگیری کامیون و یا لیفتراک وارد انبار میگردد یا خیر ؟ در صورت امکان از ورود کامیون به داخل انبار خودداری گردیده و انتقال کالا توسط نوار نقاله و یا کارگر و یا لیفتراک از نوع سوخت مناسب انجام شود . بنابراین بایستی توجه شود که درانبارهائی که درآنها مواد داروئی ویامواد غذائی و یا مواد شیمیائی و ... نگهداری می شود بایستی از لیفتراک های برقی و حتی ضدجرقه استفاده شده و در سایر موارد لوله اگزوزها بایستی از نوع سر بالا و ضدجرقه یا جرقه گیر باشند .
12- در انبارها بایستی تابلو استعمال دخانیات ممنوع نصب گردیده باشد .
13- انبــار بایستی سرایدار و یا نگهبان داشته و به هنگام تعطیل کلید درب انبار در اختیار نگهبان قرار گیرد .
14- نگهبان و یا سرایدار انبار بایستی تلفن ، موتورسیکلت و ... در اختیار داشته باشد و ضمنا" شماره تلفن های ضروری از جمله آتش نشانی منطقه - مسئولین و صاحبان کالا و نیروهای انتظامی در اختیار وی قرار داده شده باشد .
15- وجود گرد و غبار قابل احتراق ، دود ، گازهای قابل اشتعال و بخارات و مایعات فرار و ... در انبار سیستم تهویه انبار دقیقا" بایستی مورد توجه قرار گرفته شود و در چنین انبارهائی بمنظور جلوگیری از آتش سوزی بایستی کابل کشی ها و چراغهای روشنائی در ارتفاع بالا در نظر گرفته شوند .
16- جابجائی مواد توسط لیفتراک و جراثقال های هوائی بایستی مورد توجه قرار گرفته شوند چه بر اثر بی احتیاطی امکان ریزش و نهایتا" آتش سوزی به همراه خواهند داشت .
17- به هنگام استفاده از نقاله سرعت حرکت نقاله مورد توجه قرار گرفته و ضمنا" کلیدهای قطع و وصل جهت متوقف نمودن آن در مواقع خطر ضروری می باشد .
18- انبارهائی که دارای اسکلت و سقف فلزی می باشند از نظر هدایت الکتریسیته در مقابل صاعقه حفاظت کامل داشته و خطری متوجه آنها نمی باشد ولی چنانچه سقف فلزی و اسکلت ساختمان از نقطه نظـــر هدایت جریان الکتریسیته به هم متصل نباشند اینگونه ساختمانها بایستی با میله برق گیر و اتصال زمین مجهز بشوند .
19- نصب کپسولهای اطفا حریق مناسب از نوع پودر و گاز و یا گاز co2 و کپسول های حاوی آب و ... با اوزان مختلف (با توجه به تراکم کالا) و با توجه به نوع موجودی در انبار با نظر کارشناس ذیربط ضروری می باشد .
20- احداث شبکه آب آتش نشانی و نصب فایر باکس و همچنین نصب سیستم اعلام و اطفا حریق اتوماتیک (دتکتور و اسپرینکلر) بایستی مورد توجه قرار گیرد و در صورت نصب سیستم های اتوماتیک مذکور بایستی سیستم به جهت بررسی عملکرد صحیح و درست آنها طبق دستورالعمل شرکت سازنده و یا نصاب بایستی انجام گیرد .
21- در مقابل فایرباکس و کپسولهای خاموش کننده هیچگونه کالائی قرار نگرفته باشد و محل استقرار این گونه خاموش کننده ها بوسیله تابلو یا فلش کاملا" مشخص شده باشد .
22- نحوه کاربرد تجهیزات آتش نشانی موجود در محل و همچنین نحوه استارت پمپ چاه آب را نیز نگهبانان آموزش دیده باشند . بطور کلی یک فرد کارشناس به هنگام بازدید بایستی کلیه موارد فوق را توجه نموده و چنانچه مواردی غیر از آنچه را که مشاهده می نماید بعنوان یک نقص ایمنی تلقی نموده و توصیه ایمنی لازم را در ذیل گزارش خود ارائه نماید .
1- ساختن و نگهداری انبار بطوریکه خطر آتش سوزی بکلی برطرف و یا به حداقل برسد .
2- آماده بودن برای کشف فوری و خاموش کردن حریق ، اکثر آتش سوزیها در ابتدا کوچک است و به آسانی قابل خاموش کردن می باشد .
3- مهیا کردن وسائل برای محدود کردن آتش سوزی و جلوگیری از گسترش آن .
4- تـــدارک دیدن و نگهداری وسائلی که کمک به خروج پرسنل انبار و کالاهای سالم از منطقه آتش سوزی می نمایند .
مهمترین عوامل اصلی آتش سوزی در انبارها به قرار زیر می باشند:
1- روشن کردن سیگار و کبریت
2- عدم رعایت نظافت در انبار
3- وسائل حرارتی خراب و غیر استاندارد و نامناسب با توجه به نوع کالا و مواد موجود در انبار .
4- وسائل الکتریکی و سیم کشی .
5- شعله های آزاد .
6- امکان اشتعال خودبخود بعضی از مواد (خودسوزی) .
7- صاعقه .
8- وجود گاز و بخارهای قابل اشتعال در هوا .
رعایت ضوابط ایمنی در انبارها
1- در انبارها بایستی اصول صفافی در چیدن کالاها کاملا" رعایت گردد و فاصله کالا از سقف و یا زیر خرپا حداقل یک متر بوده و ضمنا" تراکم کالا در انبار وجود نداشته باشد .
2- قفسه بندیها بایستی حداقل به فاصله یک متری از یکدیگر و به موازات همدیگر قرار بگیرند .
3- قرارگرفتن قفسه بندیها در انبار بایستی بموازات اشعه خورشید بوده تا راهروهای بین قفسه ها کاملا" از نور طبیعی برخوردار بوده و حتی الامکان از نور الکتریکی که نیاز به کابل کشی و استفاده از لامپ می باشد و ضریب احتمال آتش سوزی را افزایش می دهد استفاده نگردد .
4- در انبارها بایستی کالاهای متجانس که اثرات شیمیائی بر یکدیگر نداشته باشند در کنار هم قرار داده شوند و حتی الامکان بایستی کالاهای خطرناک و آتش زا و آتش گیر در انبار جداگانه قرار داده شوند .
5- در انبارها بایستی با توجه به وسعت آنها راهروهائی با عرض مناسب جهت تردد در نظر گرفته شده و در راهروهای اصلی از قراردادن هرگونه اشیا و کالائی خودداری گردد .
6- در انبـــارهـــا بایستی به وضعیت سیم کشی ها و کلید و پریزهای برق کاملا" توجه نموده و سیم کشی ها از نوع کابل و کلید و پریزها از نوع درپوش دار و رعایت فاصله چراغهای روشنائی از سقف وکالاکاملا"شده باشد و کابل کشی ها بایستی از ارتفاع بالا بوده و انشعابات در داخل لوله های کان دوویت یا فولادی و یا آهنی قرار گرفته باشند که در هنگام برخورد لیفتراک و یا هر وسیله نقلیه دیگر با کابل ایجاد آتش سوزی ننماید .
7- کلیه نورگیرهای انبارها با توری فلزی ریزبافت پوشیده شده باشند .
8- برق انبار بایستی به هنگام تعطیل از کلید اصلی که در خارج از انبار قرار دارد قطع گردد .
9- سیستم گرمایش در انبارها حائز اهمیت می باشد لذا با توجه به نوع موجودی در انبار سیستم گرمایش تغییر خواهد یافت و حتی الامکان بایستی در انبارها از بکاربردن هرگونه وسیله حرارتی شعله دار خودداری گردد و مناسب ترین سیستم گرمایش شوفاژ و یونیت هیتر و سیستم هوای گرم از طریق کانال کشی می باشد .
10- نظافت کف انبارها بایستی مورد توجه کارشناس قرار گرفته و در این رابطه با توجه به مشاهدات توصیه ایمنی مناسب ارائه گردد .
11- کارشناس بایستی توجه داشته باشد که آیا جهت تخلیه و بارگیری کامیون و یا لیفتراک وارد انبار میگردد یا خیر ؟ در صورت امکان از ورود کامیون به داخل انبار خودداری گردیده و انتقال کالا توسط نوار نقاله و یا کارگر و یا لیفتراک از نوع سوخت مناسب انجام شود . بنابراین بایستی توجه شود که درانبارهائی که درآنها مواد داروئی ویامواد غذائی و یا مواد شیمیائی و ... نگهداری می شود بایستی از لیفتراک های برقی و حتی ضدجرقه استفاده شده و در سایر موارد لوله اگزوزها بایستی از نوع سر بالا و ضدجرقه یا جرقه گیر باشند .
12- در انبارها بایستی تابلو استعمال دخانیات ممنوع نصب گردیده باشد .
13- انبــار بایستی سرایدار و یا نگهبان داشته و به هنگام تعطیل کلید درب انبار در اختیار نگهبان قرار گیرد .
14- نگهبان و یا سرایدار انبار بایستی تلفن ، موتورسیکلت و ... در اختیار داشته باشد و ضمنا" شماره تلفن های ضروری از جمله آتش نشانی منطقه - مسئولین و صاحبان کالا و نیروهای انتظامی در اختیار وی قرار داده شده باشد .
15- وجود گرد و غبار قابل احتراق ، دود ، گازهای قابل اشتعال و بخارات و مایعات فرار و ... در انبار سیستم تهویه انبار دقیقا" بایستی مورد توجه قرار گرفته شود و در چنین انبارهائی بمنظور جلوگیری از آتش سوزی بایستی کابل کشی ها و چراغهای روشنائی در ارتفاع بالا در نظر گرفته شوند .
16- جابجائی مواد توسط لیفتراک و جراثقال های هوائی بایستی مورد توجه قرار گرفته شوند چه بر اثر بی احتیاطی امکان ریزش و نهایتا" آتش سوزی به همراه خواهند داشت .
17- به هنگام استفاده از نقاله سرعت حرکت نقاله مورد توجه قرار گرفته و ضمنا" کلیدهای قطع و وصل جهت متوقف نمودن آن در مواقع خطر ضروری می باشد .
18- انبارهائی که دارای اسکلت و سقف فلزی می باشند از نظر هدایت الکتریسیته در مقابل صاعقه حفاظت کامل داشته و خطری متوجه آنها نمی باشد ولی چنانچه سقف فلزی و اسکلت ساختمان از نقطه نظـــر هدایت جریان الکتریسیته به هم متصل نباشند اینگونه ساختمانها بایستی با میله برق گیر و اتصال زمین مجهز بشوند .
19- نصب کپسولهای اطفا حریق مناسب از نوع پودر و گاز و یا گاز co2 و کپسول های حاوی آب و ... با اوزان مختلف (با توجه به تراکم کالا) و با توجه به نوع موجودی در انبار با نظر کارشناس ذیربط ضروری می باشد .
20- احداث شبکه آب آتش نشانی و نصب فایر باکس و همچنین نصب سیستم اعلام و اطفا حریق اتوماتیک (دتکتور و اسپرینکلر) بایستی مورد توجه قرار گیرد و در صورت نصب سیستم های اتوماتیک مذکور بایستی سیستم به جهت بررسی عملکرد صحیح و درست آنها طبق دستورالعمل شرکت سازنده و یا نصاب بایستی انجام گیرد .
21- در مقابل فایرباکس و کپسولهای خاموش کننده هیچگونه کالائی قرار نگرفته باشد و محل استقرار این گونه خاموش کننده ها بوسیله تابلو یا فلش کاملا" مشخص شده باشد .
22- نحوه کاربرد تجهیزات آتش نشانی موجود در محل و همچنین نحوه استارت پمپ چاه آب را نیز نگهبانان آموزش دیده باشند . بطور کلی یک فرد کارشناس به هنگام بازدید بایستی کلیه موارد فوق را توجه نموده و چنانچه مواردی غیر از آنچه را که مشاهده می نماید بعنوان یک نقص ایمنی تلقی نموده و توصیه ایمنی لازم را در ذیل گزارش خود ارائه نماید .