تحولات منطقه، تعیینکننده روند آتی سکه
پس از یک دوره طولانی مدت رکود و نوسانات اندک در بازارهای طلا و ارز، که در پی خوشبینیها از روی کار آمدن دولت جدید و حاکم بودن جو مثبت میان فعالان اقتصادی ایجاد شده بود، حالا نوبت تغییرات شدید در قیمت این اقلام در بازارهای آزاد و بورس رسیده است.
بازارهایی که اکنون مستعد نوسانات ناگهانی و جذب خریداران هستند. هر چند که مهمترین عامل اثرگذار بر افزایش بهای ارز، طلا و سکه در روزهای اخیر، تحولات جهانی و اوضاع منطقه در پی جدیتر شدن تهدید حمله نظامی به سوریه از سوی آمریکا بوده، اما در داخل کشور هم سیگنالهایی وجود دارد که به این افزایش قیمت دامن زده است.

از جمله خبرهایی که در دو روز گذشته به میزان اندکی بر تغییرات بهای طلا و ارز موثر بوده، اعلام آمارهای اقتصادی جدید از بیکاری و احتمال بروز بحران در این خصوص است؛ چراکه به گفته وزیر اقتصاد، در صورت رسیدن آمار متقاضیان کار کشور به 5/8 میلیون نفر، کشور با ركوردي تاريخي در تقاضای کار مواجه خواهد شد.

از سوی دیگر آمار مربوط به نرخ رشد اقتصادی به میزان منفی 4/5 درصد هم تا حدودی به بازگشت نگرانیها از بهبود اوضاع اقتصادی کشور انجامید؛ مسالهای که البته بسیاری از تحلیلگران بازار پیش از نو شدن کابینه دولت - از آنجا که پیشبینی میکردند اعلام آمارهای اقتصادی در یک ماه ابتدایی شروع به کار دولت یازدهم میتواند تا حدودی به نوسانی شدن بازارهای پولی منجر شود - آن را محتمل میدانستند، اما با این حال، تاثیر این عوامل داخلی در برابر خبرهای سیاسی از منطقه، بسیار ناچیز بود.

در همین حال طی دو روز گذشته علاوهبر عوامل فوق، صعود بهای جهانی طلا و پیشروی آن در کانال 1400 دلاری هم مزید بر علت بود تا قیمت طلا و ارز و به تبع آن، سکههای بازار معاملات آتی، با افزایش چشمگیر مواجه شوند، به نحوی که روز گذشته در همان شروع معاملات بازار آتی سکه، سررسیدهای شهریور تا آذرماه، نزدیک به 5 درصد افزایش قیمت داشتند که این روند تا پایان معاملات این روز ادامه پیدا کرد.

در همین حال، سکه سررسید شهریورماه که از روز سهشنبه برای صعود به میزان 4 درصد هم مقاومت میکرد، روز گذشته با 5درصد افزایش قیمت (بیش از سایر سررسیدها) معاملات خود را آغاز کرد. قیمت فلز زرد روز گذشته در بازارهای بینالمللی، با افزایش نسبت به روز سه شنبه روبه رو شد که تهدید حمله به سوریه از سوی آمریکا، بر این صعود بیتاثیر نبود؛ البته سقف بدهی آمریکا که تقاضای سرمایهگذاران برای این فلز گرانبها را افزایش داد هم توانست بهای طلا را به بالاترین سطح در سه ماه گذشته برساند.

در همین شرایط، شاخص بورس اوراق بهادار تهران در کنار سایر بورسهای جهان، در دو روز گذشته کاهش یافت؛ به طوری که شاخص کل بورس با ریزش بیسابقه 1000 واحدی (بیش از 2 درصد) با افت مداوم طی 3 روز اخیر، روز چهارشنبه، به کانال 58 هزار واحد عقبنشینی کرد، این در حالی است که این شاخص، روز دوشنبه گذشته برای اولین بار از مرز 61 هزار واحد عبور کرده بود.

به اعتقاد برخی فعالان بازار سرمایه، ریزش بورس هم به دلیل مسائل سیاسی رخ داده است و پیشبینی میشود که در صورت حمله آمریکا به سوریه، همانند حمله به عراق، بورس تهران یک هفته روند ریزشی به خود بگیرد و پس از آن مجددا به روند صعودی خود ادامه دهد.

در همین حال، بازار تهران روز گذشته بر ارزش طلا و سکه خود افزود؛ با این حال بازار آتی سکه در صعود، از سکه نقدی پیشی گرفت؛ به طوری که در تمام مدت معاملات این روز، سکههای هر چهار سررسید، با تمام توان در مسیر افزایش قیمت پیش رفتند.

حجم معاملات روز سه شنبه به میزانی که انتظار میرفت نبود؛ چراکه با روندی که بازار در این روز در پیش گرفته بود، پیشبینی میشد که حجم قراردادهای معامله شده، در نهایت از مرز 16 هزار قرارداد عبور کند، اما در پایان رقم ثبت شده، 10هزار و 643 قرارداد بود؛ چراکه نوسانات قیمتی سکهها، از میانه روز به بعد بسیار کاهش یافت.

دیروز هم به دلیل نوسانات اندک این بازار، حجم معاملات نه تنها نتوانست رکورد تازهای را به ثبت برساند، بلكه از كمترين ميزان ثبت شده براي معاملات روزهاي هفته جاري نيز، پايينتر بود. در این روز تنها سکه شهریورماه بین 95/4 و 5 درصد، نوساناتی را تا میانه معاملات، تجربه کرد و باقی سررسیدها، در محدوده نزدیک به 5 درصد دارای ثبات بودند.

خریداران روز گذشته سکه شهریورماه، فروشندگان سایر سررسیدها بودند و با وجود اینکه قیمت این سررسید از سکه نقدی بالاتر بود، شاهد صف خرید بود. در این شرایط، سکه سررسید مهرماه در میان رقیبان خود، روز گذشته کمترین تعداد قراردادهای باز و معامله شده را به خود اختصاص داد.

شنبه هفته آینده، بالاخره مراسم تودیع و معارفه رییس کل بانک مرکزی انجام میشود و ولی الله سيف رسما عهدهدار این مسوولیت خواهد شد و از این پس تصمیمات وی در منصب جدید، که چشم بسیاری از معامله گران و سهامداران بازارهای پولی و مالی به آن دوخته شده است، مسیر این بازارها را روشن خواهد کرد.

از سوی دیگر روز گذشته صحبت از روشهای جدید برای اعمال نظارتهای بیشتر بر عملکرد صرافیها به گوش رسید تا به گفته معاون نظارتی بانک مرکزی، با افرادی که به صورت غیرقانونی اقدام به فروش سکه و ارز میکنند، برخورد شده و از این پس صلاحیت افرادی که درخواست مجوز صرافی دارند، از سوی مراجع مختلفی مانند پلیس امنیت بررسی شود.

این امر نشان از تصمیم این بانک برای نظارت هر چه بیشتر بر بازار سکه و ارز دارد؛ اما به اعتقاد برخی کارشناسان بازار، از آنجا که به نظر نمیرسد قیمتهای فعلی بازار چندان غیرواقعی باشد، نه تنها تشدید چنین نظارتی چندان ضروری به نظر نمیرسد، بلکه تاثیر زیادی بر وضعیت فعلی بازار نخواهد داشت، اما در صورتی که عرصه برای فعالیت صرافیهای جدید تنگتر شده و این مساله منجر به محدود شدن عرضه ارز و سکه به بازار شود، احتمال افزایش قیمتها در پی این امر بعید به نظر نمیرسد.

دیروز رفتار سکههای آتی منطقیتر از سکه نقدی به نظر میرسید، چراکه در حالی که سکههای آتی سقف افزایش قیمت را تجربه میکردند، صبح روز گذشته، سکه نقدی حتی حباب منفی گرفت و زیر یک میلیون و 100 هزار تومان معامله میشد که به تدریج با افزایش قیمت به اصلاح این روند پرداخت. از طرفی با بالا رفتن بهای سکههای آتی، در صورتی که دو روز دیگر این روند ادامه پیدا کند، بورس کالای ایران بر میزان وجه تضمین بازار اضافه خواهد کرد.

در شرایط فعلی، اگر حدود 50 هزار تومان دیگر بر قیمت سکههای آتی افزوده شود، فروشندگان این بازار کال مارجین خواهند شد. با این وجود از آنجا که تغییرات سیاسی منطقه موجبات روند فعلی را فراهم کرده است، خبرهای رسیده از این ناحیه، تعیینکننده مسیر روزهای پیش رو برای سکههای آتی است.