نقش آفرینی چین در اقتصاد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس

[siavash]

پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به سفر نخست وزیر چین به کشورهای قطر، امارات و عربستان، به تشریح حضور روزافزون چین در اقتصاد کشورهای منطقه پرداخته است.
به گزارش خبرگزاری مهر، محسن شریعتی نیا ، پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت در یادداشتی به نقش آفرینی چین در اقتصاد کشورهای منطقه پرداخته است:سفر اخیر نخست وزیر چین به کشورهای قطر، امارات و عربستان نمادی از نقش روزافزون این کشور در اقتصاد و تجارت منطقه است. منطقه خلیج فارس به طور سنتی منطقه ای غرب محور بوده است به این معنا که قدرت های غربی در سیاست و اقتصاد منطقه نقش اصلی را ایفا می کردند.

اما در سال های اخیر متاثر از حضور روز افزون چین در اقتصاد و تجارت این منطقه، می توان مدعی شد که ژئواکونومی خلیج فارس دچار تغییر شده است. نگاهی گذرا به روند رشد تجارت چین و کشورهای منطقه به خوبی این موضوع را نشان می دهد.

تجارت میان چین و شورای همکاری خلیج فارس بیانگر این موضوع است، حجم تجارت این دو در سال 1991 بالغ بر یک میلیارد و 500 میلیون دلار بود که این رقم در سال 2004 به 20 میلیارد دلار و در سال 2005 با 36 درصد رشد نسبت به سال قبل از آن به 34 میلیارد دلار افزایش یافت. این مبادلات به 70 میلیارد دلار در سال 2008 و 100 میلیارد دلار در سال 2010 رسیده است.

طرفین در تلاش هستند تا در یک دهه آینده حجم تجارت خود را به هزار میلیارد دلار افزایش دهند. در راستای گسترش سریعتر مناسبات تجاری، در سال 2004 چین و اعضای شورای همکاری خلیج فارس مذاکرات خود درباره ایجاد منطقه آزاد تجاری را آغاز کردند که این مذاکرات هنوز ادامه دارد.

تاکنون چند دور از مذاکرات تجاری میان طرفین انجام شده است. در سفر اخیر نخست وزیر چین به کشورهای منطقه اعلام شد که نیل به توافق در این زمینه نزدیک است و در صورت به نتیجه رسیدن این مذاکرات، حجم تجارت میان چین و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با سرعت بیشتری افزایش خواهد یافت. بر اساس پیش بینی های انجام شده تا سال 2020 چین به مهمترین شریک تجاری کشورهای شورای همکاری تبدیل خواهد شد.

در حوزه سرمایه گذاری نیز تاکنون چینی ها 15 میلیارد دلار در کشورهای عربی سرمایه گذاری و در مقابل کشورهای عربی نیز 6/2 میلیارد دلار در چین سرمایه گذاری کرده اند. در سفر یاد شده نخست وزیر چین خواستار تسهیل شرایط برای فعالیت و سرمایه گذاری گسترده تر شرکت های چینی در پروژه های زیرساختی عربستان همچون راه آهن، ساخت بنادر و ارتباطات شده است.

از سوی دیگر روابط تجاری چین با ایران به عنوان کشور مهم منطقه در سال های اخیر با سرعتی شگفت رو به افزایش بوده است. بطوریکه حجم روابط تجاری این دو کشور از حدود 2 میلیارد دلار در سال 2001 به 30 میلیارد دلار در سال 2010 افزایش یافته است.

با بررسی روند پرشتاب روابط تجاری و اقتصادی چین و کشورهای خلیج فارس می توان گفت که ژئواکونومی این منطقه متاثر از حضور و نفوذ روزافزون این بازیگر متحول شده است، تحولی که در آغار راه قرار دارد و به سرعت ابعاد جدیدی بر آن افزوده خواهد شد. به عنوان نمونه تنها در سفر اخیر نخست وزیر چین به سه کشور حاشیه خلیج فارس حدود 20 میلیارد دلار قرارداد همکاری اقتصادی میان طرفین به امضا رسید.

در صورت تداوم این روند و با توجه به اینکه چین در حال تبدیل شدن به مهمترین خریدار نفت کشورهای منطقه است، تسلط آن بر ژئواکونومی خلیج فارس در آینده ای میان مدت دور از ذهن نیست.