دنیای اقتصاد- نسیم علایی: بیژن زنگنه روز گذشته به بهانه هفته دولت میزبان خبرنگاران در سالن شهیدبهشتی وزارت نفت بود و درخصوص برنامههای وزارتخانه متبوعش توضیحاتی ارائه کرد و به برخی سوالات پاسخ داد.

وزیر نفت با مقایسه شرایط کشور در دوران تحریم با سالهای دفاع مقدس اعلام کرد که شرایط کنونی کشور نیز مانند دوران جنگ است؛ منتها جنگی بدون دود و خون، وی همچنین با بیان اینکه حتی هماکنون نیز تحریمها بهشدت قبل ادامه دارد، گفت: برخی در حال جنگ با ما هستند و از افت قیمت نفت برای زیان رساندن به ایران استفاده میکنند و مذاکره در این شرایط به ضرر عزت ایران و درخواستها برای مذاکره به معنای ضعف کشور است. وی همچنین از بازگشت سهم یکمیلیون بشکهای نفت ایران به بازارهای جهانی بعد از حدود 7ماه از لغو تحریمها خبر داد. وی در عین حال از احتمال رونمایی از قراردادهای نفتی پیش از همایش لندن و در تهران خبر داد و گفت: میل باطنی من رونمایی از قراردادها در تهران است، هرچند ممکن است شرکتهای کمتری در آن حضور یابند.

توان ایران در بازار نفت
وزیر نفت به برخی انتقادات از دیپلماسی انرژی وزارت متبوع خود پاسخ داد و اینکه برخی وی را مسوول افت قیمت نفت میدانند، عجیب دانست.زنگنه با بیان اینکه قیمتهای کنونی در بازار نفت براساس عوامل جهانی عرضه و تقاضا تعیین میشود، گفت: ایران در حال حاضر روزانه یک میلیون بشکه نفت صادر میکند و بدیهی است که ما به اندازه همین یک میلیون بشکه بر بازار نفت اثرگذار هستیم و قدرت چانهزنی در اوپک داریم. وی با اشاره به انتقاداتی که به عملکرد وی در حوزه دیپلماسی انرژی و عملکرد وی در اوپک گرفته میشود، اظهار کرد: اینکه گفته میشود من موجب افت قیمت‎های نفت شدهام، بسیار عجیب و خندهدار است، زیرا کاهش قیمت جهانی نفت تحتتاثیر مولفههای بسیاری است. بهطور مثال افت کنونی قیمتها به خاطر بحران اقتصادی چین است و یا شاخص سهام بورسهای اروپا نیز در حال ریزش است و این عوامل قیمتها را کاهش داده است، آیا کسی میتواند مدعی شود که من موجب این اتفاقات بودهام؟

وزیر نفت خطاب به منتقدان افزود: اگر بپذیریم من موجب افت قیمتها در بازار نفت شدهام، پس از رئیسجمهوری آمریکا نیز مهمترم؛ چراکه میتوانم سبب اختلال در اقتصاد جهانی شوم. وی با بیان اینکه اگر من موجب افت قیمتها هستم، پس افزایش قیمتها نیز به خاطر من اتفاق میافتد، به دوره اول وزارت خود بر نفت در دوران دولت اصلاحات اشاره کرد و گفت: زمانی که من وارد وزارت نفت شدم، قیمت نفت ١٧ دلار بود و پس از آن به ٧ تا ٨ دلار رسید و در پایان دولت نیز به ٥٣ دلار رسید بنابراین باید بگوییم که من قیمت نفت را ٥٣ دلار کردم.زنگنه در ادامه با بیان اینکه ما در حال جنگ هستیم و این جنگ تنها به جنگ نفت محدود نمیشود گفت: علاوه بر صهیونیستها افراد زیادی در حال تلاش برای «ایران هراسی» هستند و در آمریکا برای جلب مخالفت با توافق هستهای هزینه میکنند. این افراد از هیچ کاری برای رسیدن به اهداف خود فروگذار نیستند. اینکه عدهای به من نقد میکنند که چرا با وزرای نفت بیشتری برای جلوگیری از افت قیمتها مذاکره نمیکنید باید بگویم که آنها تصمیم گرفتهاند که با ایران بجنگند، بنابراین چطور باید با آنها مذاکره کنم در حالیکه علیه ایران بسیج شدهاند.

وزیر نفت در ادامه به منتقدان دیپلماسی انرژی خود اشاره کرد و گفت: کسانیکه در حال حاضر به دیپلماسی ما در اوپک انتقاد میکنند زمانی که ایران با حذف نظام سهمیهبندی اوپک موافقت کرد، کجا بودند که به آنها انتقاد کنند؟ وی افزود: ٣٠ سال کشورهای اوپک تلاش کردند که تا نظام سهمیهبندی برقرار شود اما در یک جلسه تمام این تلاشها بر باد رفت و تنها سقف تولید ماند. اوپک بدون نظام سهمیهبندی معنا ندارد مثل این است که وجود ندارد اما دولت وقت ایران هیچ اعتراضی نسبت به حذف سهمیهها نکرد. وزیر نفت تصریح کرد: ایران باید این دوران را بگذراند همانطور که تا کنون این شرایط را اداره کردهایم. کشورهایی که موافق کاهش جهانی قیمت نفت هستند از این کاهش قیمتها خسارت میبینند، در حالی که دولت ایران حتی با افت جهانی قیمت نفت نیز توانست کشور را اداره کند. وی با بیان اینکه برخی انتقادات منصفانه نیست، اظهار کرد: گاه درخواست از برخی کشورها برای مذاکره نشانه ضعف است، کشوری که تصمیم گرفته است علیه ما اقدام کند با صحبتها و مذاکره من تصمیم خود را عوض نمیکند.

برنامه وزارت نفت در پسا تحریم
زنگنه برای چندمین بار پس از توافق ایران و غرب به بازگشت ایران به بازار نفت پس از لغو تحریمها اشاره و اعلام کرد: بلافاصله با لغو تحریمها، ایران سهم از دست رفته نفت خود را که بیش از یک میلیون بشکه در روز است به دست خواهد آورد و به این منظور در نخستین روزهای لغو تحریم ٥٠٠ هزار بشکه و پس از آن ظرف حدود 7ماه ٥٠٠ هزار بشکه دیگر به تولید نفت ایران اضافه خواهد شد. وی در پاسخ به سوال دنیای اقتصاد مبنی بر اینکه افزایش صادرات نفت ایران پیش نیاز افزایش تولید است و وزارت نفت در راستای افزایش صادرات چه اقداماتی انجام داده است، گفت: ما از هماکنون برنامه خود را برای افزایش صادرات نفت شروع کردهایم و در همین راستا با برخی کشورها از جمله هند و ژاپن مذاکره کردهایم و آماده افزایش صادرات نفت در پساتحریم هستیم. ما نگران افزایش صادرات نفت نیستیم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه برخی میگویند ایران نباید برنامه تولید خود در پساتحریم را اعلام کند چراکه هر بار موجب افت قیمتها میشود، گفت: ما قصد داریم با گفتن برنامه افزایش تولیدمان بازار را آماده ورود نفت ایران کنیم. در واقع بازار از هم اکنون تاثیر افزایش تولید نفت ایران را جذب کرده است و در برابر آن واکسینه شده است. وی افزود: ایران با هر قیمتی عرضه خود را افزایش میدهد یعنی حتی اگر قیمت نفت پایین بیاید ما به افزایش صادرات خود ادامه میدهیم؛ اگرچه دلمان میخواهد نفتمان را گرانتر بفروشیم اما بازار، قیمتها را تعیین میکند.زنگنه از تمایلش برای رونمایی قراردادهای نفتی ابتدا در ایران و سپس در لندن خبر داد و گفت: اگرچه در صورت برگزاری رونمایی از قراردادهای نفتی در ایران تعداد کمتری از شرکتهای بینالمللی نفتی در آن شرکت خواهند کرد اما من بسیار مایل هستم که این کار ابتدا در ایران رخ دهد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، طی یک سال و نیم اخیر وزارت نفت بارها وعده رونمایی از نسل جدید قراردادهای نفتی ایران را داده است. با این وجود با طولانی شدن مذاکرات رونمایی از قراردادها نیز به تعویق افتاد. اما در آخرین اظهارات اعلام شده است آذر ماه قراردادها طی کنفرانسی در لندن رونمایی خواهند شد.

اقدامات دو ساله دولت در حوزه نفت
زنگنه با بیان اینکه وزارت نفت از وزارتخانههای پیشرو در راستای اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی است به برخی از برنامههای اجرا شده در این راستا طی دو سال اخیر اشاره کرد. به گفته وی یکی از بندهای مهم اقتصاد مقاومتی توسعه و برداشت از میدانهای مشترک نفتی و گازی است و بر این اساس اهداف وزات نفت به توسعه دو میدان بزرگ پارس جنوبی و غرب کارون متمرکز شد. وی افزود: در دولت قبل ١٧ فاز پارس جنوبی همزمان در دست اجرا بود که نمیشد همه آنها را بهصورت یکجا توسعه داد بنابراین ما به اولویتبندی فازهای پارس جنوبی پرداخته و اولویت نخست را به فازهایی که پیشرفت فیزیکی بیشتری داشتند، اختصاص دادیم.

وی با اشاره به بهرهبرداری رسیدن فاز 12 در بهار امسال اعلام کرد که قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا برای افتتاح رسمی فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی اعلام آمادگی کرده است و با اینکه در این پروژه همه چیز آماده است، اما میخواستیم تکمیل این پروژه را بهصورت کامل انجام دهیم تا در افتتاح آن، هیچ چیزی صوری نباشد. زنگنه افزود: طی همین روزها تحویل اتان به پتروشیمی کاویان از طریق فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی انجام میشود که با افتتاح کامل این فازها سالانه یک میلیون تن اتان در اختیار پتروشیمیها قرار گرفته و نیاز اتیلن کشور را تامین و از سوی دیگر تولید محصولات پتروشیمی کشور را افزایش میدهد.

اما در میادین نفتی غرب کارون یعنی میدان آزادگان، یاران و یادآوران، دو میدان آزادگان شمالی و جنوبی و همچنین میدان یاران دست شرکتهای چینی بود اما میدان یادآوران به شرکت ایرانی سپرده شده و هدف ما این است که ظرفیت تولید غرب کارون از 50 هزار بشکه در روز امسال به 250 هزار بشکه برسد. همچنین برداشت از این میادین تا 3 سال آینده به روزانه 700 هزار بشکه خواهد رسید که بخشی از برنامه افزایش تولید نفت ایران به 5/ 4 میلیون بشکه در روز است. زنگنه در ادامه برنامههای پالایشی را که در راستای کاهش خامفروشی و نیز بخشی از سیاست‎های اقتصاد مقاومتی است، تبیین کرد.

وی به سرمایهگذاری صورت گرفته در صنعت نفت اشاره و اظهار کرد: در سالهای ٩٠ و ٩١ حدود 40 میلیارد دلار سرمایهگذاری در صنعت نفت انجام شد. اما در سال ٩٢، این رقم به ١٠ میلیارد دلار هم نرسید و در سال ٩٣ این رقم کمتر از ٦ میلیارد دلار بود. امسال نیز به دلیل کاهش قیمت نفت منابع کافی برای سرمایهگذاری در این صنعت اختصاص نیافته است. وزیر نفت اظهار کرد: شرکت ملی نفت به همه بدهکار است هماکنون این شرکت 40 میلیارد دلار به سیستم بانکی کشور مقروض است و توان بازپرداخت این وامها را ندارد. وضع این شرکت خوب نیست، بهطوری که در پرداخت حقوق ماهانه کارکنان نیز گیر کردهایم در واقع به سختی صنعت را جلو میبریم.

وزیر نفت افزود: با وجود تحریمهایی که از سالهای گذشته وجود داشته و البته همچنان نیز تداوم دارد، صادرات نفت ایران افزایش یافته است. وی افزود: صادرات نفت ایران در چهار ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ١٥ درصد افزایش پیدا کرده که این افزایش صادرات کار بسیار دشواری بوده است.

وزیر نفت درباره انتقادهای مطرح شده در باره افزایش سن مدیران اصلی وزارت نفت یادآور شد: این انتقادها کاملا بجاست؛ زیرا معتقدم مدیران نباید بیش از ٤٠ سال داشته باشند و در صنعت نفت نیز با توجه به کارهای عملیاتی، بهطور قطع جوانها میتوانند کارهای زیادی انجام دهند. وی افزود: این طرح با 1000 نفر از داوطلبان آغاز شده که هم اکنون از این میزان 100 نفر به بخش علمی و مصاحبه حضوری رسیدهاند که از میان آنها ظرف چهار سال آینده ٥٠ نفر بهعنوان مدیر انتخاب خواهند شد.